تعدادی ضرب المثل قشقائی

یک - خروسونگ قویرغینا اینا نما ، تیلکینینگ آندنیا به زیبایی دم خروس و به قسم خوردن روباه اطمینان نداشته باش منظور : به هر کسی اعتماد نکن ... دو - خوش حساب آدام قاضی قاپسیتا گئدمز آدم خوش معامله به در خانه قاضی نخواهد رفت ... سه - ائونیگی تمیس ساخلا کی قوناق گلر ، اوزونگو تمیس ساخلا کی اولوم گلر خانه خود را تمیز کن که مهمان می آید و بدن خود را تمیز نگه دار که مرگ ناگهانی می آید منظور : همیشه آمادگی مواجهه با ناملایمات را داشته باش ... چهار - ایت اینن یولداش اول آما چوماغی الدن یئره قویما با سگ دوستی بکن اما چماق خود را از دست بر زمین مگذار منظور : با ناکسان با احتیاط رفتار کن ... پنج - وراج کوپک اه یه سینه قوناق بولار سگی که بی مورد عوعو کند برای صاحبش مهمان می آورد منظور : سعی کن کاری نکنی که جلب توجه دیگران کند ... شش - اوزون آدامینگ عقلی پاراسنگ آپارور عقل آدم دراز پاره سنگ می برد ... هفت - اوزونگه بیر اینگه وور اوزگه یه بیر جالدوز به خودت یک سوزن بزن وبه دیگری جوالدوز منظور : هر چه برای خودت نمی پسندی برای دیگران هم مپسند ... هشت - ایش وختینده چولاغام یئینده قول چوماغامدر هنگام کار کردن چلاغ هستم اما زمان خوردن قلچماق. منظور : همان مفهوم ضرب المثل "گپ اوستاسی ایش دلی سی" ... نه - اوزومونگ خوبونو چاقال یئیه سیان گور خوب مال شغال است. منظور : افراد تیز و باهوش هستند که به بهترینها دست می یابند ... ده - ایکی باش بیر قازاندا قایناماز دو تا کله در یک دیگ به جوش نمی اید ... یازده - آغزی دیر به له ییر دهانش می گوید کمرش دردش را می کشد منظور : بی حساب حرف می کند و بناچار هم هزینه آن را می پردازد ... دوازده - گئچینین ایشی آره [آری] اولسا نه ایشی وار چوبانین چوماغیندا؟ اگر بز خوب بچرد چوپان چه کار به او دارد؟ منظور : اگر هر کس کار خودش را انجام دهد دیگر مشکلی پیش نخواهد آمد ... سیزده - آرواد اؤز باشینی دارایابیلمز تویدا گلین جبینینی [آلنینی] داریر [دوزه دیر] زن نمی تونه سر خودشو شانه بزنه رفته سر زنای دیگه را شانه می زنه منظور : کار خودش را نمی تونه انجام بده آمده برای دیگران کار می کنه ... چهارده - خیشا گئتمز اؤکوزون اولسون ایشه گئتمز اوغلون اولماسین گاو نری که زمین شخم نمی زند داشته باشی ولی پسر بیکار نداشته باشی منظور : جوان بیکار برای خانواده دردسر است ... پانزده - تاری ایسته یه نی قورد یئمز آن چه که خدا به وی نظر دارد دچار آفت نمی شود منظور : خدا حامی بندگان خود است و همه چیز به اراده او روی می دهد ... شانزده - سن خوب کؤک ؟ آت دریایا بالیق بیلمه سه خالیق بیلر تو کار خوب انجام بده و حتی اگر مثلا تکه غذایی در دریا هم بیاندازی و ماهی هم متوجه اینکار تو نشود با اینحال خدا متوجه این کار نیک تو هست منظور :تو نیکی میکن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز. ... هفده - آداما بدبخت لیک توتاندا بورنونون سویو گؤزون کور ائده ر وقتی نکبت انسان را می گیرد آنقدر آب از بینی اش می آید تا چشمش کور شود منظور : مصائب و سختیها به یکباره بر سر انسان وارد می شوند و قدرت عکس العمل را از انسان سلب می کنند ... هیجده - من اوقوری اولدوم گجه آیایدینشبی من دزد شدم و هوا مهتابی شد منظور : شانس با من یار نبود ... نوزده - آنایا باخ، قیزین آل به مادر نگاه کن بعد با دخترش ازدواج کن منظور : دختر به مادرش می کشد-از لحاظ خصلت و ...غیره ... بیست - تند چیدن گچ، لیم چیدن قورخ از رودخانه خروشان بگذر ولی از رودخانه لیم (رودخانه با ظاهر آرام) بترس منظور : انسانهای ساکت و تودار از همه خطرناکترند ... بیست و یک - بیچاق ازین کسمز چاقو دسته خود را نمی برد منظور : انسان عاقل به کسان خود لطمه نمی زند ... بیست و دو - اله ایشده گوزی درویشده چشمش به درویش است و دستش در کار منظور : دل بکار نمی دهد ... بیست و سه - گپ اوستاسی، ایش دلیسیدر حرف زدن استاد است ولی موقع کارکردن خودش را به دیوانگی می زند منظور : فرد پرحرف ولی کم عمل ... بیست و چهار - قیناما قونشین گلر باشینا از همسایه ات بدگویی نکن، روزی نوبت خودت هم خواهد رسید ... بیست و پنج - سینیق ال بوینا دوشردست شکسته وبال گردن است. منظور : بزرگان باید از زیر دستان دستگیری نمایند